نماد گل نیلوفر

نماد گل نیلوفر
گل نیلوفر، سوسن شرقی یا لوتوس بیانگر نمادهای مختلفی بوده که با عقاید ملل دیگر نیز مشترک است. نیلوفر کمال زیبایی است. ریشه‌های آن مظهر ماندگاری و ساقه آن نماد بند ناف انسان است که باعث می‌گردد انسان با اصل خویش پیوند بخورد. 
 ما در مقاله زیر به بررسی این موضوع که نماد گل نیلوفر چیست؟ می‌پردازیم.
گل نیلوفر مظهر صلح جهانی است.
در مورد این سوال که نماد گل نیلوفر چیست؟ باید گفت: گل نیلوفر بیانگر نمادهای مختلفی است. مثلا نماد صلح جهانی، باروری، عبادت، ریاضت، تندرستی، زیبایی، عشق، کامیابی، حمایت از موجودات زنده و قدرت حاصل خیز بودن زمین است. نیلوفر مظهر روشنایی نیز بوده در نتیجه حاصل قدرت خلاق خورشید، قمر و آتش نیز است. این گل به عنوان محصول آب‌ها و خورشید نیز شناخته شده است.

تهذیب نفس و پاکی نماد گل نیلوفر هستند. معمولا این گل را هم در محیطی مصنوعی مثل آکواریوم‌ها و استخرها و هم در محیطی طبیعی مثل مرداب‌ها و برکه‌ها پرورش می‌دهند.
همچنین کمال نیز یک نماد گل نیلوفر است. چرا که میوه، گلها، برگ‌هایش همگی دایره‌ای شکل هستند. دایره از این حیث که شکل کاملی است، نمادی از کمال به شمار می‌رود. 
نیلوفر به معنای شکفتن معنوی است. چرا که ریشه‌های این گل در لجن بوده و با این وجود به سمت و سوی آسمان می‌رود. از آب‌هایی تیره خارج شده و گل‌های آن زیر روشنایی و خورشید رشد می‌نماید.
از ابتدا این گل برای اقوام مختلف به صورت نمادی مذهبی به کار می‌رفته است. همچنین از گذشته‌های دور، این نقش گل را روی اشیاء هنری به کار می‌برده‌اند. 
معمولا نقش گل نیلوفر را برای اشیایی که از لحاظ مذهبی یا درباری از درجه بالایی برخوردار بوده‌اند، به کار می‌برده‌اند. بنابراین این گل، معنای اسطوره‌ای و خاصی داشته و صرفا برای زیبایی و تفنن به کار نمی‌رفته است.
در ایران باستان، در نقش برجسته‌های تخت جمشید و در حجاری‌های طاق بستان کرمانشاه نیز گل نیلوفر را مشاهده می‌کنیم. نیلوفری که در تخت جمشید به دستان پادشاهان نقش بسته، نمادی از صلح و شادی است. 
در ایران باستان گل نیلوفر مظهر جاودانگی بود
در مورد این سوال که نماد گل نیلوفر در ایران باستان چیست؟ باید گفت: در ایران باستان نیلوفر مظهر جاودانگی بود. چرا که این گل تنها گلی بود که در داخل مرداب‌های خاموش پدید می‌آمد.

 این گل نسبت به سایر گل‌ها در محیط خاصی رشد می‌کند. به این صورت که نیلوفر در خاک و لجن ریشه می‌کند، ولی برگ‌های آن به سمت و سوی نورخورشید باز می‌شوند. 
در ایران باستان، نور نماد گل نیلوفر است. چرا که با آب مرتبط است. نیلوفر آبی میان گل و لای مردابها رشد کرده و به نهایت زیبایی و قشنگی میرسد. نیلوفر بیانگر رنج و مشقت افرادی است که دوران سخت زندگی را گذرانده و به سمت و سوی آرامش در حرکت است. این افراد همانند نیلوفر آبی از مرداب‌ها بر آمده و طی زندگی به فردی مملو از حیات مبدل می‌گردند. 
می‌توان گفت از حیث رویش این گل با تولد انسان شباهت دارد. چرا که هردوی آن‌ها در پی عروج هستند. ظهور این گل از مفاهیم مشترکی است که در همه تمدن‌ها جزء مبانی مشترک اعتقادی به حساب می‌آید. نیلوفر آبی مظهر خورشید بوده و با میترا نیز همبستگی دارد. چرا که با بالا آمدن خورشید باز و با رفتن آن بسته می‌گردد. 
هخامنشیان به میترا دلبستگی زیادی داشتند. به همین علت از برگ، گل و شاخه این گل که نمادی از میترا بود، در تزیین ساختمان‌های تخت جمشید استفاده می‌کرده‌اند.
از اسطوره‌های ایرانی می‌توان به میترا(خدای روشنایی) و آناهیتا (همان ایزد آب‌های روان) اشاره کرد که نمادشان لوتوس است. در ایران باستان، ارتباط نزدیک ایزدانی مثلا آناهیتا و میترا به لوتوس، نشانه اهمیت آن است. 
در سنگ نگاره‌ای از شاپور دوم ایزد مهر را مشاهده می‌کنیم که روی لوتوسی بزرگ ایستاده است. طبق اعتقادات اساطیری، ایزد مهر، رب النوع خورشید است و نیلوفر با آن پیوندی نزدیک دارد.

 

در ایران باستان، آناهیتا همان ایزد بانوی آب و باران است که معمولا او را در تصاویر با کوزه آبی که بر شانه‌اش است نشان می‌دهند. طبق عقاید آنان، وی ایزدبانی تمام آبهای روی زمین است. نماد وی گل لوتوس، سبوی آب و ماهی و...است. آناهیتا به معنای رود قوی پاک است.
در تمدن هند نیلوفر نمادی از نظم و زیبایی است
نیلوفر در هند جزء گل‌های مقدس به شمار آمده، به طوری که در همه زندگی هندیان نفوذ داشته است. در هندوستان این گل مقدس بوده و نمادی از نظم و زیبایی است. هندی‌ها معتقدند که سرگذشت نیلوفر به سرنوشت انسان شباهت دارد. 
ریشه لوتوس در آب بوده و از قعر این بی شکلی، یک گل زیبا با کاسبرگ‌های متعدد و منظم روی آب می‌روید. این که تنها چند عدد از گلبرگ‌های نیلوفر شکفته و بقیه گلبرگ‌های آن یکدیگر را پوشانده و در زیر گلبرگ‌هایی که وسط هستند، قرار گرفته‌اند، بیانگر حقیقت ادوار آینده است که همیشه بخشی از حقیقت هستی به مرحله شکوفایی می‌رسد. هستی باردار غنچه‌هایی است که در زمان مناسب شکوفا خواهد شد. 
در مورد این موضوع که نماد گل نیلوفر چیست؟ باید گفت: نیلوفر نماد انسان‌هایی است که از توانایی‌ها و گوهر وجودی خویش بهره برده و در بدترین لحظات و شرایط انسان بودن خویش را به اثبات رسانیده‌اند. 
در مصر و هند این گل نمادی از چهار عنصر آب، خاک باد و آتش است. چرا که ریشه این گل در خاک بوده، با باد رشد می‌نماید و شکوفه‌هایش به کمک نور خورشید باز می‌شود. 
در هند راستی و پاکی نماد گل نیلوفر هستند. نیلوفر پس از درخت زندگی، مشهورترین و رایج ترین نماد تجلی است. آنان معتقدند اولین چیزی که آفریدگار خلق نمود آب بود. آب مایه حیات است. نخست آب بوجود آمد و سپس باد و آتش. سپس آب با یاری آتش به فضا رفته و با کمک باد و آتش، زمین بوجود آمده است.
 به زمین لوتوس یا همان نیلوفر گویند. لوتوس 8 برگ داشت که همان 8 جهت عالم بود. از آن انوار الهی پدید آمد و در گل فردی پیدا شد که به آن برهما می‌گویند. 
باید بدانید که برهما یکی از خدایانی است که پیروان مذهب برهمایی او را آفریدگار جهان و قادر مطلق می‌دانند. لوتوس در اسطوره‌های هند عمیقا ریشه داشته و زمان ظهورش نیز به پیش از آریایی‌ها بر می‌گردد. 
در تمدن مصر نیلوفر نماد تولد دوباره است

 

در مصر، تولد دوباره نماد گل نیلوفر است. این گل در زندگی و هنر مردم این کشور با رود نیل نام برده می‌شود. چرا که آن‌ها این دو را نمادی از زندگی دوباره و حیات و باروری می‌دانند. 
مصریان باستان، خدایان متعددی را می‌پرستیدند. یکی از مهم ترین خدایان آن‌ها " رع " بوده است. رع به معنی آفریننده بوده و خدای بزرگ و اصلی مصریان است. طبق داستانهای اساطیری مصریان، رع از داخل گل نیلوفر بدنیا آمده و ارتباط نزدیکی با آن دارد. نزدیکی لوتوس با خدایان، بیانگر قداست این گل است. از نظر آن‌ها نیلوفر ( لوتوس) در ضمیر ناخودآگاهی انسان ریشه عمیق داشته و درون خویش دنیای انسان‌ها و خدایان را احاطه نموده است. 
آزیریس نیز یکی دیگر از خدایان اسرار آمیز مصری است. طبق عقیده آنان، این خدا نیز در جهان زیرین فرمانروایی می‌کرده است. مصریان در تصاویرشان، آزیریس را در حالی که تاجی از لوتوس بر سر دارد، به تصویر می‌کشند. 
یکی دیگر از خدایان مصر، نفرتوم است. نفرتوم در لغت به معنای نیلوفر آبی است. طبق اسطوره‌ها نفرتوم از لوتوس بدنیا آمده است. در زندگی مردم مصر باستان، خدایان جایگاه ویژه‌ای داشتند. تا جایی که آن‌ها بعضی از خدایان را مسئول اداره زندگی مردم می دانستند. آن‌ها سعادت خویش را در قبال رضایت این خدایان می‌دانستند. 
اسطوره‌هایی به این نحو که با لوتوس مرتبطند، بیانگر اهمیت و قداست این گل پر راز و رمز می‌باشند. طبق اساطیر مصری، لوتوس بیانگر زمین تازه آفریده شده‌ای است که در آب شناور است و اسرار ایزدان را با خود نگه می‌دارد.