خاک‌های مناسب برای گلدان‌ها

خاک‌های مناسب برای گلدان‌ها
چه خاکی برای رشد گیاه مناسب است؟ خاک گیاهان آپارتمانی را چگونه تقویت کنیم؟

تجربه داشتن یک گلخانه کوچک آپارتمانی، شما را ملزم می‌دارد تا خاک و بستر رشد آن را تهیه و در بازه زمانی متعدد تقویت نمایید. خاک، یک فاکتور اصلی در پرورش و رشد هر نوع گیاهی به حساب می‌آید و همین عامل می‌بایست با دقت و شناخت کافی انتخاب شود. از این رو می‌بایست با انواع خاک‌های مناسب برای گلدان‌ها آشنا شوید. حتی گاهی می‌توانید خودتان یک ترکیب مناسب و مغذی برای گلدان‌های نازپرورده خود بسازید و آن را تقویت کنید.
اغلب افرادی که کلکسیونی از گیاهان آپارتمانی دارند، خاک و بستر رشد را از فروشگاه‌ها و یا گلفروشی‌ها تهیه می‌کنند و آن را بدون افزودن هر نوع ماده‌ای دیگر به گلدان منتقل می‌کنند. اگرچه خاک استریل آماده با مواد مغذی، بطور کافی غنی شده است اما تهیه و تقویت خاک خریداری شده، به طور معجزه آسایی رشد گیاه را بهبود می‌بخشد. 
خاک نیز مانند عوامل دیگر رشد، در هر گیاه متغیر است. شما نمی‌توانید هر نوع خاک و یا یک خاک یکسان را برای انواع گیاهان آپارتمانی استفاده کنید. خاک گلدان‌ها، به جهت استفاده از ترکیبات متنوع و مختلف، انواع زیادی دارند. شناخت بستر و خاک مناسب برای گیاهتان، می‌تواند رشد و سلامت او را دگرگون کند.

یک قانون کلی!

خاک و بستر رشد هر گیاه، می‌بایست دارای چند ویژگی مهم و کلی باشد تا بتواند سلامت گیاه را تضمین کند. در قدم اول، خاک گیاه شما می‌بایست سبک باشد. این ویژگی به خاک این قابلیت را می‌دهد تا آب را به راحتی به ریشه‌ها برساند و درون خود حرکت دهد.
ویژگی مهم دیگر، نفوذپذیری و وجود خلل و فرج کافیست. گیاه زمانی به راحتی ریشه می‌اندازد و رشد می‌کند که خاک، دارای خلل و فرج باشد. خاک سفت و غیر قابل نفوذ، با ایجاد حالت غرقابی پس از آبیاری، به یک کلوخ محکم تبدیل شده و تنفس گیاه را نیز مختل می‌سازد.
بر همین اساس می‌توان نتیجه گرفت، بستری که خاصیت نگهداری آب را دارد و هوا را نیز درون خود جریان می‌دهد، به راحتی می‌تواند از میکروارگانیسم‌ها نیز حمایت کرده و عناصر مغذی لازم برای حفظ سلامت گیاه را در خود حفظ کند. 
 

5 بستر معروف و آشنا!

همانطور که گفته شد، خاک گلدان از فاکتورهای مهم در پرورش گیاهان خانگی به حساب می‌آید. عدم دقت در انتخاب خاک گلدان، می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری به دردانه‌های خانگی شما بزند. عام ترین و رایج ترین ترکیب مورد استفاده در گلدان‌های خانگی، مخلوطی از خاک برگ، کود کاملا پوسیده، خاک تمیز باغچه به انضمام مقداری ماسه است. 
اگر تصمیم به خرید خاک مورد نظر از گلفروشی‌ها دارید، می‌بایست با چند بستر معروف، آشنا شوید. کوکوپیت، خاک برگ، پرلیت، پیت ماس و ورمی کمپوست، عناوین خاک‌های مخصوص گلدان است.
•    کوکوپیت؛ یک ترکیب بهداشتی!
اغلب افراد، این نوع خاک را به لحاظ کیفیت بالا، خاصیت نفوذ پذیری و تخلخل بالای آن می‌شناسند. از آنجا که کوکوپیت از الیاف نارگیل تهیه می‌شود، مواد معدنی و آب را به خوبی در خود حفظ می‌کند. از کوکوپیت برای خاک گلدان‌های آپارتمانی نظیر کاکتوس و بونسای استفاده کنید.
•    خاک برگ؛ یک بستر ساده!
این مدل خاک گلدان، بسیار معمول و پراستفاده است. چرا که از ترکیب برگ درختان پوسیده شده چنار در خاک تهیه می‌شود. از آنجا که این نوع خاک دارای مواد معدنی و مغذی ناچیز است، قیمت پایینتری نیز دارد. لذا استفاده از آن مقرون بصرفه است.
•    پرلیت؛ دانه های سفید از دل زمین!
با خرید یک بسته خاک سبک از گلفروشی‌ها، با دانه‌های ریز و سفید روبرو می‌شوید. این قطعات کوچک از دل زمین و از سنگ‌های آتشفشانی بیرون کشیده شده‌اند تا در حفظ رطوبت، به خاک کمک کنند. پرلیت‌های سفید، علاوه بر حفظ رطوبت حداکثری، بستر مناسبی برای ریشه دواندن درختچه‌های جوان به شمار می‌روند.

•    پیت ماس؛ یک ترکیب جلبک دار!
این خاک مرغوب، از بستر رودخانه‌ها جمع آوری می‌شود و ساختار آن از لاشه‌های فاسد شده گیاهان و حیوانات ساخته می‌شود. اگرچه عجیب بنظر می‌رسد اما گیاهانی که در بستر رودخانه‌ها و باتلاق‌ها می‌رویند، به مرور از بین رفته و دچار تجزیه می‌شوند. همزمان حشرات و حیوانات نیز در این باتلاق گیرافتاده و لاشه آنان دچار تجزیه می‌شود. همین ترکیب، یک خاک مغذی و جاذب آب را برای گلدان‌های خانگی شما می‌سازد.
•    ورمی کمپوست؛ یک ترکیب ارگانیک!
این خاک گلدان، به طور شگفت انگیزی، به رشد و پرورش گیاه کمک می‌کند. لذا از آن بعنوان یک کود آلی گیاهی استفاده می‌کنند. ورمی کمپوست، ساختاری عجیب و پیچیده دارد. بطوری که از تجزیه مواد آلی و دفع شده توسط دستگاه گوارش کرم‌های خاکی ساخته می‌شود. بر همین اساس، سرشار از مواد غنی نظیر کربن، نیتروژن، فسفر، آهن و کلسیم است. پرکاربرد ترین خاک مغذی در میان بسترهای رشد، ورمی کمپوست است که برای پرورش انواع گیاهان خانگی استفاده می‌شود. خاصیت ارگانیک بودن و مغذی بودن آن، در رشد ریشه زایی، افزایش مقاومت خاک و سرعت بالای جوانه زدن گیاه، کمک شایانی می‌کند. اما از آن به تنهایی نمی‌توان برای خاک گلدان بهره برد.
 

تقویت خاک گلدان، با چند ترفند ارزان قیمت!

اگرچه برای تقویت خاک گلدان، متد های مختلفی وجود دارد. اما شما می‌توانید خاک گلدان‌های خود را با روش‌های خانگی تقویت و تغذیه کنید. بسیاری از مواد دورریز خانه شما، با استفاده صحیح به راحتی می‌توانند جایگزین  کودهای شیمیایی شوند.  

•    تفاله قهوه و مخلوط آن با چای: اگر طرفدار پرو پاقرص قهوه‌های صبحگاهی هستید، تفاله‌های آن را برای گلدان‌های خانگی نگه‌دارید. گیاه در حال رشد، نیتروژن، منیزیم و پتاسیم مورد نیاز خود را از تفاله قهوه دریافت می‌کند و بدین روش، شاخه‌هایی مستحکم و سبز رنگ می‌سازد. در این روش، بهتر است پسمانده باقی مانده را بطور مستقیم در خاک گلدان دفن کند. قبل از اینکار آن را با چای مخلوط کنید تا خاصیت اسیدیته قهوه، تقلیل یابد. 

•    پوست تخم مرغ را در میکسر بریزید: پوست تخم مرغ با وجود خواصی نظیر پتاسیم، فسفر، کلسیم، سیلیس و...، دور انداختنی نیست. آن را در میکسر بریزید و به خورد گیاه دهید تا بعنوان یک کود طبیعی عمل کند.

•    معجزه پوست موز: در چند روش مختلف، می‌توانید از خواص پوست موز بهره مند شوید. می‌توانید پوست موز را در هوای آزاد خشک کرده و سپس خرد شده آن را درون خاک دفن کنید. در روش دیگر بهتر است پس از خشک نمودن پوست موز در فر، بخشی از مخلوط پودری شکل را در کیسه پلاستیکی قرار داده و داخل فریزر منجمد کنید. در اینصورت موز در برابر تجزیه مقاوم می‌شود. 
استفاده از کود های شیمیایی مایع و جامد، دارای حساسیت‌های بسیاری است. بطوریکه در صورت اختلال در میزان مصرف، گیاه به شدت آسیب می‌بیند. این درحالیست که در استفاده از کودهای طبیعی، وسواس خاصی وجود ندارد.